Raport pt. „Lepsze zarządzanie, planowanie i dostarczanie usług w jednostkach samorządu lokalnego w Polsce” został opracowany przez Dyrekcję ds. Zarządzania Publicznego (GOV) Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) oraz Centrum ds. Przedsiębiorczości, MŚP, Regionów i Miast (CFE), pod auspicjami Komitetu ds. Zarządzania Publicznego i Komitetu Polityki Rozwoju Regionalnego OECD. Powstał dzięki wsparciu finansowemu ze środków Mechanizmu Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i Norweskiego Mechanizmu Finansowego. 

Celem nadrzędnym raportu jest wzmocnienie potencjału projektowania i wdrażania strategii rozwoju samorządów lokalnych, aby lepiej służyć obywatelom, wspierać zrównoważony rozwój lokalny poprzez angażowanie interesariuszy, budować wspólną wizję i podejmować działania z wykorzystaniem metod dobrego rządzenia.

Prace nad raportem zostały przeprowadzone w ścisłej współpracy ze Związkiem Miast Polskich (ZMP) i przy wsparciu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR). - To był projekt, który trwał dwa lata i stanowi element szerszego procesu wsparcia JST w Programie „Rozwój lokalny”. Raport prezentuje cenne rekomendacje oparte na doświadczeniu OECD - mówił na konferencji online 30 czerwca br. Maciej Aulak, dyrektor Departamentu Programu Programów Pomocowych MFiPR. Podkreślił, że raport w takim kształcie nie powstałby bez wkładu pracy przedstawicieli polskich samorządów i ekspertów. Podczas czterech misji informacyjnych OECD przeprowadziła bowiem wywiady pogłębione z reprezentatywną próbą 9 JST oraz metropolii GZM. Ponadto, OECD spotkała się z licznymi instytucjami władzy wykonawczej, niezależnymi instytucjami publicznymi i podmiotami pozarządowymi, reprezentującymi społeczeństwo obywatelskie i akademickie. Wywiady te przyczyniły się do lepszego zrozumienia przez OECD polskiego kontekstu i pomogły zarekomendować kierunki działań, które odzwierciedlają lokalne i sektorowe priorytety. Dyrektor Departamentu zwrócił uwagę na ważną rekomendację, także dla planów jego resortu, która dotyczy wzmocnienia współpracy międzyinstytucjonalnej szczebla lokalnego i międzygminnej.

- Rekomendacje, takiej renomowanej organizacji, jaką jest OECD, przychodzą w dobrym momencie, bo jesteśmy obecnie w procesie zmian. Te rekomendacje pomogą w staraniach, aby wprowadzane zmiany miały dobry kształt - zauważył z kolei Andrzej Porawski, dyrektor Biura ZMP. - Ku naszemu zadowoleniu w raporcie zwraca się uwagę na konieczność zwiększenia autonomii JST, także pod względem finansowym. Nawiązał też do niezbędnych prac ułatwiających współpracę między JST. W jego opinii mimo że są potrzebne działania likwidujące bariery prawne (obecne zapisy są czasem zbyt sztywne), które utrudniają taką współpracę, już dzisiaj w Polsce jest wiele przykładów dobrych przykładów takiego współdziałania. 

Ze względu na to, że niektóre rekomendacje to doskonałe rozwiązania organizacyjne, które miasta mogą wdrażać już dziś na podstawie np. zarządzenia, dyrektor Biura Związku zaproponował, aby zorganizować cykl warsztatów, ułatwiających wprowadzanie tych zaleceń do codziennej praktyki samorządowego zarządzania.  

Adam Ostry, kierownik projektu „Lepsze zarządzanie, planowanie i dostarczanie usług publicznych w jednostkach samorządu lokalnego w Polsce” (będącego ważnym komponentem Programu „Rozwój Lokalny”) z Dyrekcji ds. Zarządzania Publicznego w OECD zapewnił, że organizacja będzie wspierać Polskę we wdrażaniu przygotowanych rekomendacji.

Raport analizuje lokalne polityki i praktyki w 8 obszarach tematycznych dotyczących zarządzania publicznego i rozwoju terytorialnego w oparciu o najlepsze międzynarodowe praktyki stosowane w krajach członkowskich i partnerskich OECD. Ocenia też potencjał gmin oraz formułuje rekomendacje dotyczące reform w Polsce. 

Dodatkowy rozdział raportu zawiera diagnozę głównych trendów gospodarczych, społecznych i demograficznych, mocnych stron i wyzwań stojących przed polskimi gminami i powiatami oraz ich wpływu na rozwój lokalny. Raport uzupełniają trzy oceny podsumowujące, przedstawiające porady OECD dla różnych typów polskich samorządów szczebla lokalnego, a także narzędzie samooceny, które umożliwia polskim samorządom lokalnym zidentyfikowanie ich mocnych i słabych stron w zakresie zarządzania publicznego i praktyk rozwoju lokalnego. 

W trakcie konferencji autorzy raportu omówili główne wnioski i rekomendacje, a przedstawiciele polskich samorządów ocenili, które z nich z ich perspektywy są najważniejsze.

(jp)

W załączeniu wersja Raportu w języku polskim i angielskim oraz ich skrócone wersje.  Zapraszamy do lektury!

Więcej na temat konferencji i raportu także w następnych numerach „Samorządu Miejskiego”