Związek Miast Polskich zorganizował szesnaste już seminarium online z cyklu „Uruchomienie endogennych potencjałów warunkiem rozwoju małych i średnich miast w Polsce” w ramach Forum Rozwoju Lokalnego. 18 lutego br. uczestnicy spotkania rozmawiali o transformacji energetycznej polskich miast.

Temat zaproponowany przez Związek Miast Polskich okazał się niezwykle atrakcyjny – udział w seminarium wzięło ponad 300 osób – w większości samorządowców i pracowników urzędów miejskich. Energetyka jest w miastach ważnym elementem zarządzania lokalnego nie tylko dlatego, że przekształcanie energetyki z tradycyjnej na bardziej nowoczesną przynosi efekty ekologiczne, ale przede wszystkim przynosi efekty ekonomiczne. Miasta tak starają się transformować i organizować lokalną energetykę, żeby społeczność lokalna mniej płaciła za energię.

Podczas seminarium przypomniano, że Polska jest zobowiązana realizować cele energetyczne Unii Europejskiej wyznaczone do roku 2030. Jako państwo członkowskie zobowiązaliśmy się m.in. do redukcji gazów cieplarnianych na poziomie 40%.

Polityka Energetyczna Polski 2040

2 lutego 2021 r. polski rząd przyjął Politykę Energetyczna Polski do roku 2040. Opiera się ona na trzech filarach. Pierwszy z nich – sprawiedliwa transformacja – zakłada transformację regionów węglowych, ograniczenie ubóstwa energetycznego oraz rozwój nowych gałęzi przemysłu związanych z OZE i energetyką jądrową.
Zeroemisyjny system energetyczny – to podstawa drugiego filaru PEP2040. Opierać się on będzie o morska energetykę wiatrową (11 GW do 2040 r.), energetykę jądrową (około 6-9 GW), a także energetykę lokalną i obywatelską. Tu rząd zakłada wzrost udziału odbiorców aktywnie uczestniczących w rynku, powstanie 300 obszarów zrównoważonych energetycznie i 1 mln prosumentów do 2030 r.
Trzeci filar polityki energetycznej to dobra jakość powietrza. Rząd zakłada transformację ciepłownictwa: wycofanie węgla z użycia w ciepłownictwie indywidualnym (w miastach do 2030 r., na obszarach wiejskich do 2040 r.), wykorzystanie paliwa bezdymnego do 2040 r., rozwój ciepłownictwa systemowego w miastach, wzrost o 1,5 mln gospodarstw domowych podłączonych do sieci ciepłowniczej do 2030 r. Efekty w tym obszarze ma ponadto przynieść wzrost liczby budynków zeroenergetycznych (3 mln wymienionych źródeł ciepła w domach do 2030 r., 1000 niskoemisyjnych budynków użyteczności publicznej do 2030 r.), a także zeroemisyjny transport, a więc rozwój elektromobilności. W miastach powyżej 100 tys. mieszkańców zakłada się, że od 2025 r. kupowane będą jedynie zeroemisyjne pojazdy komunikacji miejskiej, natomiast od 2030 r. wszystkie pojazdy komunikacji miejskiej mają być zeroemisyjne.
Ponadto rząd chce zwiększenia udziału OZE we wszystkich sektorach i technologiach.

Będzie III edycja programu „Mój Prąd”

O możliwościach finansowania projektów wspierających samowystarczalność energetyczną gmin mówiła podczas seminarium Magdalena Filip z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zapowiedziała uruchomienie w miesiącach letnich naboru do III edycji niezwykle popularnego programu „Mój Prąd”. W nowej edycji rozszerzony będzie zakres rzeczowy i ekologiczny wsparcia, a także położony nacisk na autokonsumpcję wytworzonej energii elektrycznej, by jak najwięcej energii było konsumowanej „na możliwie niskim napięciu, czyli blisko wytwórcy”. Przewidziana jest też zachęta do rozwoju technologii magazynowania energii, możliwość rozwoju elektromobilności (punkty ładowania) oraz zwiększenie efektywności zarządzania energią elektryczną.

Polskie miasta już to robią

Podczas seminarium pokazanych zostało kilka przykładów praktycznych, jak miasta w Polsce już realizują transformację energetyczną. Tomasz Bońdos, z Zespołu ds. Zarządzania Energią Miasta Bydgoszczy mówił o tym, jak tamtejszy samorząd rozumie i realizuje ideę gminy samowystarczalnej energetycznie. Paweł Adamów, zastępca prezydenta Konina opowiedział o modelu energetyki rozproszonej na przykładzie klastra energii „Zielona Energia Konin”. Swoimi doświadczeniami podzielili się przedstawiciele Ostrowa Wielkopolskiego, Inowrocławia, Tychów, Słupska i Pelplina. Mówili m.in. o takich kwestiach, jak elektromobilność i transport publiczny z wykorzystaniem OZE, hybrydowe rozwiązania w energetyce cieplnej na bazie OZE czy energetyka wiatrowa.
Więcej na temat doświadczeń miast w najbliższym wydaniu Miesięcznika "Samorząd Miejski". 

Zachęcamy do obejrzenia relacji wideo z seminarium (poniżej) oraz do zapoznania się z prezentacjami prelegentów (w załączeniu). Na stronie Forum Rozwoju Lokalnego znaleźć można dodatkowo wszystkie prelekcje i wystąpienia z ostatniego seminarium podzielone na kategorie: „Okiem eksperta” i „Dobre praktyki”.

Seminarium „Transformacja energetyczna polskich miast” było drugim z kolei spotkaniem zorganizowanym w ramach Forum Rozwoju Lokalnego poświęconym ochronie środowiska i klimatu. 25 marca Związek Miast Polskich zaprasza jeszcze na seminarium na temat gospodarki odpadami.

Przypomnijmy, że cykl seminariów jest realizowany w ramach Programu „Rozwój lokalny” wdrażanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w ramach III edycji Funduszy norweskich i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. FRL to uruchomiona przez Związek Miast Polskich otwarta platforma samorządowo-rządowo-eksperckiej debaty oraz zintegrowany pakiet działań służących promocji podejścia oraz narzędzi zrównoważonego i endogennego rozwoju lokalnego.
Zapraszamy do zapoznania się z ogólną koncepcją FRL, nagraniami oraz innymi materiałami z poprzednich spotkań na nowym serwisie internetowym FRL - http://www.forum-rozwoju-lokalnego.pl/.

(epe)