Prezes ZMP, Zygmunt Frankiewicz 18 grudnia br. przekazał Marszałkowi Senatu uwagi Związku Miast Polskich do ustawy z dnia 14 grudnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (list w załączeniu).
Zwraca uwagę na wprowadzenie sztywnych regulacji dotyczących budżetu obywatelskiego jako nieuzasadnione w sytuacji, w której kilkaset polskich miast i gmin, w tym wszystkie miasta na prawach powiatu, realizuje już budżet partycypacyjny, według różnych, wypracowanych wspólnie z mieszkańcami procedur. W tej sytuacji sztywny zapis ustawowy niweczy ten dorobek społeczności lokalnych. Zamiast tego wskazane byłoby dodanie ogólnej podstawy prawnej dla tych budżetów, której dziś brakuje.
W opinii ZMP ograniczenie biernego prawa wyborczego poprzez ograniczenie do dwóch liczby kadencji, podczas których można pełnić funkcję wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jest możliwe, ale wyłącznie poprzez odpowiednią zmianę Konstytucji. Wynika to z ekspertyzy legislatorów Sejmu RP z 2004 r. i znajduje potwierdzenie w opracowaniu Senatu RP na temat zmian w Konstytucji RP (oba dokumenty w załączeniu).
W piśmie do Senatu wskazuje się, że ustawa ogranicza liczbę mieszkańców gmin, w których wybory odbywają się w głosowaniu większościowym (JOW), do 20 tys. mieszkańców. ZMP uważa, że należy zrezygnować z tej zmiany i zachować stan obecny (40 tys. mieszkańców), chociaż od wielu lat Zgromadzenie Ogólne Związku postuluje rozszerzenie ordynacji większościowej na wszystkie gminy (w tym miasta na prawach powiatu).
Związek jest też przeciwny zniesieniu możliwość głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych, zwłaszcza wobec wyraźnej deklaracji Pana Premiera Mateusza Morawieckiego o zamiarze dalszego ograniczania barier, które wykluczają m.in. osoby niepełnosprawne z udziału w życiu publicznym.
Ponadto zwrócono uwagę, że usunięcie z art. 156 kodeksu zapisu, że zapewnienie obsługi i techniczno-materialnych warunków pracy organów wyborczych jest zadaniem zleconym, spowoduje, że koszty tej obsługi (istotnie wzrastające w wyniku proponowanych przepisów) będą przerzucone na samorządy.
ZMP protestuje również przeciwko uprzywilejowaniu partyjnych komitetów wyborczych w stosunku do obywatelskich komitetów wyborczych. Zdaniem samorządowców z miast członkowskich liczne zmiany w organizacji wyborów, które nie są wystarczająco przygotowane, zagrażają uniemożliwieniem ich sprawnego przeprowadzenia.
(jp)
