W tym stanowisku Zarząd wyraził nadzieję, że w nowej kadencji w pracy Komisji zostanie przywrócone konstruktywne partnerstwo ze strony samorządowej z rządową, a cała Komisja uzyska realne wsparcie w Narodowym Instytucie Samorządu Terytorialnego, który całkowicie zawiódł nadzieje, jakie były w nim pokładane przez jego twórców. Samorządowcy z miast oczekują nowelizacji ustawy z 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach RP w Komitecie Regionów UE, w tym objęcia obowiązkowym opiniowaniem przez Komisję projektów poselskich oraz adekwatne do zakresu prac, stabilne finansowanie Komisji, w tym prac strony samorządowej (na przykład analogicznie jak strony społecznej w Radzie Dialogu Społecznego). Postulują również powołanie – zgodnie z pierwotnym planem – Rady Programowej NIST, w której połowa miejsc przypadnie przedstawicielom ogólnopolskich organizacji samorządowych, a także wprowadzenie wymogu pozytywnej opinii Komisji Wspólnej dla kandydata na dyrektora NIST.

Postulaty ZMP do nowego rządu

Zarząd rozmawiał o wspólnym dokumencie Strony Samorządowej na temat oczekiwań gmin, powiatów i województw wobec parlamentu i rządu nowej kadencji. Ustalono, że ZMP zgłosi osobno listę spraw ważnych dla miast. Nie wszystkie bowiem postulaty Związku zostały zaakceptowane przez pozostałe organizacje (np. komunalizacja oświetlenia ulicznego czy ustawa antykryzysowa). Jak podkreślali członkowie Zarządu, nie budzi wątpliwości konieczność decentralizacji.

Przeciwko pogłębianiu ubytków w finansach JST

Zarząd Związku negatywnie zaopiniował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wraz z autopoprawką przygotowany przez Konfederację. Ma on na celu podniesienie kwoty wolnej od podatku dla wszystkich do wysokości równej dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę ale nie mniej niż 60 000 zł. Negatywna opinia wynika z tego przede wszystkim, że nie uszczegółowiono wskazanych skutków dla JST, nie przedstawiono żadnych kalkulacji i nie zagwarantowano rekompensaty dla JST, a zmiana ta bez wątpienia spowoduje znacznie niższe wpływy do budżetów samorządów z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych, tym samym pogłębienie ubytku z tego tytułu.

Bulwersujące zamrożenie wynagrodzeń w samorządach

W sprawie rządowego projektu ustawy okołobudżetowej na rok 2024, Zarząd Związku postanowił przekazać uwagi z miast, prosić o wyjaśnienia autorów regulacji oraz wnieść swoje zastrzeżenia. Projekt ten zawiera zmiany m.in. w zakresie nieotrzymania przez JST również w roku 2024 części rozwojowej subwencji, mechanizmu identyfikacji JST, wobec których nie zostanie zastosowania korekta dochodów z CIT. Zmiana ustawy wprowadza też ograniczenie możliwości zwiększenia pewnych kategorii wydatków, które są określane w obowiązującym prawie do kwoty bazowej osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, np. maksymalne wynagrodzenie pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru (członków zarządu jednostek samorządu terytorialnego, wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, a także starostów i wicestarostów oraz marszałków województw i wicemarszałków), diety radnych, wynagrodzenie osób wchodzących w skład Państwowej Komisji Wyborczej. Bulwersującą sprawą dla przedstawicieli miast zasiadających w Zarządzie ZMP jest właśnie zamrożenie wynagrodzeń w JST i w spółkach komunalnych, które nie ma obejmować jednak całej sfery publicznej, np. sądów czy prokuratur.

Podwyżki dla nauczycieli w całości z subwencji

Samorządowcy zwracali też uwagę na rozbieżności miedzy projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2024 z projektem ustawy budżetowej na rok 2024 w kwestii wynagrodzeń nauczycielskich. W ustawie okołobudżetowej na rok 2024 średnie wynagrodzenia są obniżone o 5,443% (12,3%-6,857%) w stosunku do projektu ustawy budżetowej na rok 2024.

Zarząd zdecydował ponadto , żeby nie opiniować projektu obywatelskiego o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (druk nr 28), tylko przygotować własne stanowisko w sprawie wynagrodzeń nauczycielskich. Zdaniem reprezentantów Zarządu podwyżki są jak najbardziej zasadne, ale powinny być finansowane w całości z subwencji. Dodatkowo postuluje się objęcie subwencją oświatową wychowawców przedszkolnych.

„Nie” dla upubliczniania oświadczeń majątkowych współmałżonków

Ożywioną dyskusję wzbudził poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne oraz niektórych innych ustaw. Zapisy projektu wkraczają w obszar funkcjonowania organów jednostek samorządu terytorialnego. Regulacja wprowadza wymóg składania i publikacji oświadczeń majątkowych poszerzonych o majątek odrębny małżonków m.in. organów wykonawczych JST. Przedstawiciele miast, widząc wiele mankamentów tego projektu (np. brak związków partnerskich, trudności w ustalenie majątku drugiej strony), podkreślali szczególnie to, że oświadczenia dotyczące współmałżonków naruszają ich dobra osobiste i prawa obywatelskie oraz że nie powinny być upubliczniane, ponieważ nie dotyczą osób sprawujących funkcje publiczne.

Pozytywnie o rozporządzeniach

Zarząd ZMP obradujący we Wrocławiu zaopiniował pozytywnie rozporządzenia: MRiT ws. finansowego wsparcia udzielanego na realizację niektórych przedsięwzięć mieszkaniowych (zmiany o charakterze doprecyzowująco-porządkującym oraz uregulowanie zakresu informacji załączanych do wniosku), MFiPR ws. sprawozdań z wykorzystania środków wsparcia zwrotnego (zapewnienie ministrowi właściwemu ds. rozwoju regionalnego danych niezbędnych do realizacji przez niego zadania polegającego na koordynacji efektywnego i przejrzystego wykorzystania wsparcia zwrotnego), MFiPR ws. udzielania pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę energetyczną w ramach regionalnych programów na lata 2021-2027 (zasady realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027), a także MZ w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Do projektu MZ ws. sposobu ustalania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej zostaną przygotowane i wysłane uwagi z miast.

Członkowie Zarządu podjęli też 3 uchwały w sprawie przyznania Medali Honorowych ZMP dla zasłużonych przewodniczących komisji Związku.

Joanna Proniewicz, rzecznik prasowa ZMP

Wszystkie projekty ustaw i rozporządzeń znajdują się TUTAJ.