Z Zarządu ZMP w Brukseli - o nowym europejskim planie dla miast i przyszłej polityce spójności

Opublikowano: 21.02.2025
1000019855.jpg
19 lutego w brukselskiej siedzibie Rady Gmin i Regionów Europy (CEMR), której Związek jest członkiem, odbyło się posiedzenie Zarządu Związku, zorganizowane w ramach wyjazdu związanego z początkiem prac Komisji Europejskiej nad nowym planem dla miast.

Podczas pobytu w Brukseli członkowie Zarządu Związku spotkali się m.in. z:

  • Petrem Bližkovskym, sekretarzem generalnym Komitetu Regionów w przeddzień inauguracji nowej kadencji,
  • Agnieszką Bartol-Saurel, p.o Stałego Przedstawiciela RP przy Unii Europejskiej,
  • Grzegorzem Radziejewskim, szefem gabinetu Piotra Serafina, polskiego komisarza UE,
  • Kadri Uustal, szefową działu ds. miast w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG REGIO),

a także wzięli udział w konferencji „Zintegrowany rozwój miast w przyszłej polityce spójności UE”.

Spotkanie w DG Regio. Archiwum ZMP
Spotkanie w Komisji Europejskiej. Archiwum ZMP
Wizyta w Stałym Przedstawicielstwie RP przy UE. Archiwum ZMP

Pobyt stał się okazją do zapoznania się z wyzwaniami, jakie stoją przed instytucjami unijnymi w momencie rozpoczynania prac nad projektami polityk i budżetu UE na nową perspektywę finansową (2028-2034). Plan tych prac Komisja Europejska opublikowała w komunikacie z 11 lutego br., o którym informowały polskie media.

Jednocześnie wiadomo też, że są pomysły scentralizowania polityki spójności i oparcia jej na prakty­kach wypracowanych przy realizacji funduszu odporności (KPO), a także niesprzyjające jej utrzymaniu informacje o słabym wydatkowaniu przeznaczonych na nią środków (w skali UE zakontraktowano dotąd ok. 40% zaplanowanych kwot, w Polsce – 36%, co jest efektem niemal dwuletniego spóźnienia reali­zacji KPO, spowodowanego przez poprzedni rząd). Dodatkowo wiadomo, że nie ma większych szans na pod­niesienie składek członkowskich dla sfinansowania nowych priorytetów, a przecież trzeba rozpocząć spłatę kredytów zaciągniętych przez UE i państwa członkowskie na KPO. Plany odłożenia wejścia w życie pakietu ETS 2 spowodują również opóźnienie powstania Społecznego Funduszu Klimatycznego, który miał powstać z tego źródła.

Obecnie, biorąc pod uwagę zapowiedzi wiceprzewodniczącego Komisji, Rafaelle Fitto, coraz bardziej prawdopodobne staje się uelastycznienie polityki spójności jeszcze w tej perspektywie, głównie przez przyjęcie nowego planu dla miast, który ma być gotowy do końca bieżącego roku (do lipca DG REGIO oczekuje na propozycje w tym zakresie). Ma on m.in. umożliwić w większym stopniu finansowanie mieszkalnictwa i towarzyszącej jego rozwojowi infrastruktury, dzięki rozszerzeniu dotychczas zawartych w programach spójnościowych zapisów dotyczących mieszkań socjalnych i termomodernizacji o tzw. mieszkania dostępne (affordable housing), co w naszych warunkach może oznaczać dość szeroki zakres zasobów. Byłoby to bardzo pożądane po ostatnich cięciach w zasilaniu Funduszu Dopłat w BGK.

Podczas posiedzenia Zarządu w siedzibie CEMR członkowie zapoznali się z działalnością tej organi­zacji, w tym zwłaszcza z prowadzonym przez nią samorządowym lobbingiem legislacyjnym w Komisji i Parlamencie Europejskim. Członkowie Zarządu podkreślili, że w działaniach na rzecz oczekiwanego kształtu polityki spójności w nowej perspektywie, zwłaszcza w świetle głównych priorytetów UE (kon­kurencyjność, bezpieczeństwo), należy wziąć pod uwagę też dostępność obszarów nią objętych, w tym rozwoju sieci dróg. Zarząd przyjął także tezy opinii o projektowanych zmianach w rozporządzeniu dot. wynagrodzeń pracowników samorządowych, zwracając m.in. uwagę na dalsze ich spłaszczenie i niewystarczający wzrost górnych stawek, który pozwoliłby na zatrzymanie w administracji samorządowej kompetentnych pracowników. Zarząd kategorycznie domaga się również sprostowania niezgodnej z prawdą informacji zawartej w uzasadnieniu projektu, jakoby jego wejście w życie nie rodziło żadnych skutków finansowych dla JST.

Zarząd przyjął w poczet członków Związku 4 nowe miasta: Szczytno, Tczew, Włodawę i Zamość.

(apo)

Partnerzy