Premier Mateusz Morawiecki spotka się z KWRiST, będzie to „noworoczne spotkanie”, zapowiedział Paweł Szefernaker, wiceszef MSWiA, współprzewodniczący Komisji Wspólnej. To rezultat inicjatywy podjętej przez Krzysztofa Iwaniuka, współprzewodniczącego KWRiST i Marka Wójcika, sekretarza strony samorządowej.

Czwarta fala pandemii się rozpędza

Tradycyjnie już minister Michał Dworczyk, pełnomocnik ds. narodowego programu szczepień przekazał aktualne informacje dotyczące szczepień przeciw COVID-19. W ostatnich 5 tygodniach stale rośnie liczba szczepień, tydzień do tygodnia na poziomie 29 procent. Tylko w ostatnim tygodniu liczba szczepionek zamówionych w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych przekroczyła milion. Najwięcej osób, które szczepią się pierwszą dawką to osoby z młodszych grup wiekowych.

- Trzeba sobie jasno powiedzieć, że to nie jest zasługa rządu ani żadnego programu realizowanego przez samorząd czy jakąkolwiek inną instytucję, tylko pandemii. Ludzie się przestraszyli. Mówię to z mieszanymi uczuciami, bo z jednej strony żałuję, że pandemia się rozpędza, a z drugiej strony cieszę, że więcej osób chce się szczepić – powiedział minister Dworczyk.

W tej chwili według analiz są tylko 2 czynniki, które mogą spowodować gwałtowne przyspieszenie szczepień – strach (co właśnie ma miejsce) lub wprowadzenie obowiązku szczepień. Takiego rozwiązania jednak na razie rząd nie planuje. Z kolei żadne zachęty, konkursy i premie nie już są w stanie zmobilizować Polaków.

Ponieważ samorządowcy zgłaszali szczegółowe pytania dotyczącem.in. konkursów dla gmin, szczepień dzieci między 5 a 12 rokiem życia, funkcjonowania izolatoriów, trudności z dostępem do szpitali osób bezdomnych chorych na covid-19 ustalono, że w najbliższy piątek, 26 listopada odbędzie się osobne spotkanie z ministrem Dworczykiem oraz przedstawicielami resortu zdrowia.


Rozwiązania dla gmin uzdrowiskowych

Od kilku miesięcy Związek Miast Polskich apelował o finansowe wsparcie gmin uzdrowiskowych, mocno dotkniętych spadkiem dochodów w wyniku pandemii. 26 listopada br. odbędzie się w tej sprawie wideokonferencja, w której udział weźmie m.in. prezes BGK, Beata Daszyńska-Muzyczka. Jak powiedział wiceminister Szefernaker, po wstępnych rozmowach z przedstawicielami Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz prezes BGK rozważane jest stworzenie osobnego priorytetu dla gmin uzdrowiskowych w drugim naborze wniosków w ramach „Polskiego Ładu” - jako odpowiedź na postulaty samorządowe. Sekretarz Wójcik podziękował za tę propozycję, wyrażając jednocześnie nadzieję, że wsparcie wyniesie postulowane 300 mln zł.

Tarcza osłonowa dla samorządów

W związku z gwałtownie rosnącymi cenami paliw i energii elektrycznej, strona samorządowa domaga się, by rząd, pracując nad instrumentami osłonowymi dla obywateli, przygotował swego rodzaju tarczę osłonową również dla samorządów. Można by wypracować podobny system jak przy wzroście energii elektrycznej na rok 2020. JST notują w ostatnim czasie ogromny wzrost cen gazu, mówił sekretarz Wójcik. Podał przykład gminy Konopiska, która zanotowała pięciokrotny wzrost ceny za gaz. Są miejscowości w Polsce, zwłaszcza północno-zachodniej, podzielone na pół, w których mieszkańcy mają inne ceny gazu, w zależności od tego, kto jest dostawcą.

Jak wyjaśniał wiceminister Szefernaker, na razie nie ma planów takiego wsparcia samorządów, co nie znaczy, że nie należy na ten temat rozmawiać. Przyznał, że szczególnie trudna sytuacja jest na „ścianie zachodniej”, gdzie mniejsi dostawcy już znacząco podnieśli ceny gazu. Poinformował też, że zwrócił się do niego Ogólnopolski Komitet Protestacyjny przeciwko Drastycznym Podwyżkom Cen Gazu, w którego skład wchodzą przedstawiciele samorządów. W tej sprawie na początku grudnia odbędzie się spotkanie z przedstawicielami największej spółki, jaką jest Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG), by wysłuchać argumentów drugiej strony. To będzie pierwszy krok w kierunku rozwiązania problemu. Wiceminister zapewnił też, że przekaże wniosek samorządowy do ministrów właściwych ds. energii oraz finansów. 

Samorządowcy chcą, by ten punkt był omawiany na każdej Komisji Wspólnej aż do czasu, gdy uda się wypracować rozwiązanie problemu.


Negatywna opinia do podziału subwencji oświatowej

Tradycyjnie już Komisja Wspólna wydała negatywną opinię co do sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej - ze względu na jej duże niedoszacowanie. Wydatki oświatowe z reguły stanowią około 1/3 wszystkich wydatków JST. Jednak różnica między subwencją oświatową a wydatkami na oświatę wciąż rośnie. Według szacunków samorządowych luka wynosi już około 32 mld zł, czyli około 60 % planowanej subwencji oświatowej i powiększa się coraz szybciej. Proponowany wzrost standardu A o 49 zł, czyli o 0,8 % jest daleko niewystarczający, a przy gwałtownym wzroście cen gazu, energii elektrycznej czy płacy minimalnej samorządy muszą coraz więcej dopłacać do funkcjonowania oświaty. Taka sytuacja na dłuższą metę odbije się na jakości edukacji, będzie brakowało pieniędzy na zajęcia dodatkowe dla uczniów czy na wsparcie pedagogiczne i psychologiczne w szkołach, tak potrzebne w czasie pandemii. Spowoduje też, że samorządy będą miały coraz mniej środków na rozwój, choćby na wkład własny na inwestycje realizowane z KPO czy środków unijnych.

Wójt Cekcyna, Jacek Brygman w imieniu strony samorządowej zaapelował o pilne spotkanie z ministrem edukacji w sprawie finansowania oświaty, zapowiadanych zmian w przepisach oświatowych, w tym Karty nauczyciela. Zgłosił też wniosek o zwiększenie środków subwencji oświatowej na 2022 rok co najmniej o 4 mld zł.

Będzie nowy zespół

Od grudnia zacznie działać w ramach Komisji Wspólnej nowy zespół roboczy. Zajmie się kwestiami związanymi z klimatem, ochroną środowiska oraz energetyką. Tym samym przejmie część obszarów tematycznych, które opiniował do tej pory najbardziej obciążony pracą Zespół ds. infrastruktury, rozwoju lokalnego, polityki regionalnej i środowiska. W najbliższych dniach obie strony wydelegują do zespołu swoich przedstawicieli, powołają też współprzewodniczących tak, by zespół już w grudniu mógł rozpocząć prace.

hh