Podczas posiedzenia Marta Mazurek, wiceprzewodnicząca Komisji, radna Miasta Poznania zaprezentowała inicjatywę pokazania Europejskiej Karty Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym poprzez jej łączność z zapisami Agendy 2030.

Agenda 2030 to strategia rozwoju świata do 2030 roku. Zawiera 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju (ang. Sustainable Development Goals). Została przyjęta w 2015 roku, gdy wszystkie 193 państwa członkowskie ONZ jednogłośnie przyjęły rezolucję „Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”.

Zawarte w Agendzie 2030 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju podzielić można na 5 obszarów. To tzw. 5xP: ludzie (ang. people), planeta (ang. planet), dobrobyt (ang. prosperity), pokój (ang. peace), partnerstwo (ang. partnership). Dla każdego Celu rozpisano konkretne zadania do osiągnięcia do 2030 roku – łącznie to 169 zadań.

Do każdego z zadań Agendy przyporządkowano wskaźniki mierzące postępy ich realizacji – razem 231 wskaźników. Za ich raportowanie odpowiadają rządy. Dzięki temu na całym świecie stale monitorowane są postępy w osiąganiu Celów. Unia Europejska również przygotowała własny unijny zestaw wskaźników Agendy 2030 dla krajów UE, które raportuje Eurostat. Jak wskazują raporty, kraje Unii mają jeszcze długą drogę do pokonania do osiągnięcia Celów.

Europejska Karta Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym a cele zrównoważonego rozwoju

- Istotne jest, żeby Europejska Karta Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym mogła w świadomości powszechnej zafunkcjonować jako właśnie realizacja celów zrównoważonego rozwoju, ponieważ wszystkie jej artykuły widzą się z różnymi zapisami Agendy 2030. Chciałabym pokazać, że kwestie równości i Karty znakomicie przekładają się na cele zrównoważonego rozwoju – mówiła podczas spotkania Marta Mazurek.

Pokazała przykłady artykułów Karty w odniesieniu do celów zrównoważonego rozwoju oraz zadań wynikających z Agendy 2030.

Zwróciła uwagę na art. 7 – Dobra administracja i konsultacje. – Pokazujemy, że Karta służy realizowaniu bardzo konkretnych zadań z Agendy 2030, ale też pozwala nam utożsamić pewne działania, które już podejmujemy jako samorządy z realizowaniem artykułów Karty. Przed sygnatariuszami Karty jest przecież stworzenie równościowego planu działania , więc im więcej kontekstów znajdziemy, tym łatwiej będzie przewidzieć działania i nie będzie to odbierane jako „zideologizowane działanie na rzecz wydumanego gender” – mówiła.

Marta Mazurek zadeklarowała, że przeanalizuje w podobny sposób wszystkie artykuły Karty i powiąże je z zapisami Agendy 2030. Takie zestawienie będzie promocją Karty Równości Kobiet i Mężczyzna i informacją na jej temat, ale także propagowaniem w miastach Agendy 2030.

Ponieważ miasta-sygnatariusze Karty mają obowiązek wypracowania równościowych planów działania, wiele z nich zgłasza potrzebę nawiązania współpracy w tej kwestii. Dlatego przy Komisji ZMP powstanie grupa robocza, której zadaniem będzie wzajemne wspieranie się samorządowców w tworzeniu równościowych planów działania, na których stworzenie i wdrożenie samorządy-sygnatariusze Karty mają dwa lata.

- Jestem za tym, żeby stworzyć takie forum robocze i wzmocnić komunikację między sygnatariuszami Karty – powiedziała podczas spotkania Komisji jej przewodnicząca, Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu. Członkowie Komisji ustalili, że przygotują komunikat pokazujący Kartę Równości w szerszym kontekście praw człowieka, a Biuro ZMP roześle ten materiał do wszystkich członków Związku wraz z zaproszeniem do podpisywania Karty. Wiosną tego roku miasta członkowskie ZMP zostaną zaproszone na spotkanie online prezentujące Kartę i wynikające z niej zobowiązania dla samorządów.

Standard minimum praw człowieka w miastach

Bieżące informacje na temat realizacji projektu „Standard minimum praw człowieka w polskim samorządzie” omówiła dr Anna Strzałkowska.

Jego pierwszy etap zakładał budowanie wiedzy i zawiązywanie współpracy między uczestnikami i osobami pracującymi w tym projekcie. Podjęta została strategiczna decyzja, aby podążać w pracach w kierunku budowanych obecnie ram zobowiązań dla miast praw człowieka, które rekomendowała Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej. To nadało merytoryczną ramę temu projektowi.

W ubiegłym roku w ramach projektu zorganizowana została konferencja poświęcona tematowi praw człowieka w miastach, a także seminaria i inne spotkania budujące wiedzę osób pracujących w projekcie. Latem ub. roku zespół pracował nad wymianą doświadczeń między miastami i przygotowywał manual zbierający polskie doświadczenia w zakresie wdrażania polityk równości w Polsce. Obecnie trwają ostatnie prace nad tym podręcznikiem. Na ukończeniu są też prace nad opracowaniem badań terenowych na temat polskich i europejskich doświadczeń.

- Mamy bardzo duży materiał. Teraz przychodzi czas na jego upowszechnienie i promocję. Czeka nas 6 webinariów tematycznych. Proponujemy, by zacząć od spotkania z przedstawicielkami i przedstawicielami Agencji Praw Podstawowych, którzy aktualnie przygotowują podręcznik na temat ram zobowiązań miast praw człowieka, zawierający także narzędzia do ich wdrażania. Te ramy przede wszystkim mają na celu ulokalnienie Karty Praw Podstawowych UE – mówiła na spotkaniu dr Anna Strzałkowska, kierowniczka projektu.

Żeńskie nazwy stanowisk w urzędach

Z dużym zainteresowaniem członków Komisji spotkało się wprowadzenie od 1 lutego br. w Urzędzie Miasta Sopotu możliwości stosowania żeńskich form nazw stanowisk pracowniczych. Z inicjatywą zmian w nazewnictwie stanowisk zajmowanych przez kobiety wyszła Magdalena Czarzyńska-Jachim, która od dłuższego czasu używa formy „wiceprezydentka Sopotu”. Od 1 lutego pracujące w sopockim Urzędzie Miasta panie mogą stosować żeńskie formy nazw stanowisk np. w stopkach poczty elektronicznej, na stronach internetowych i komunikatach prasowych, w komunikacji zewnętrznej i wewnętrznej, wizytówkach czy wspomnianych już tabliczkach przy drzwiach. W dokumentach formalnych (np. decyzjach administracyjnych czy umowach) czy kadrowych nadal stosowana będzie forma męska, ponieważ nazwy stanowisk pracowników administracji samorządowej określa Rozporządzenie Rady Ministrów z 15 maja 2018 r. do Ustawy o pracownikach samorządowych.

Członków komisji interesowało, w jaki formalny sposób poszczególne miasta wprowadziły u siebie te regulacje. W UM Sopotu możliwość ta została wprowadzona okólnikiem wydanym przez kierownika Urzędu, czyli sekretarza miasta. W Łodzi został wydany komunikat Prezydent Miasta. Przedstawicielka Łodzi w Komisji przekazała, że z opinii prawnej sporządzonej przed wydaniem tego komunikatu wynika, iż kwestia ta nie może zostać uregulowana zarządzeniem prezydenta/burmistrza.

Członkowie Komisji postanowili przygotować wniosek o nowelizację ustawy o pracownikach samorządowych tak, aby żeńskie formy nazewnictwa stanowisk w urzędach samorządowych były dopuszczalne także w dokumentach formalnych.

Co dalej z miejskimi projektami

Rozmawiano też o tym, na ile w obecnej sytuacji wojny na Ukrainie i napływu uchodźców do miast, warto i należy kontynuować wydarzenia kulturalno-festynowe czy też wcześniej zaplanowane festiwale. Wiele marcowych wydarzeń, które miasta przygotowały w nawiązaniu do tematyki równości, obecności kobiet w życiu publicznym czy kulturalnym zostanie odwołanych lub mocno straci na znaczeniu. Z takim dylematem mają obecnie do czynienia władze Krakowa. Tu na cały marzec zaplanowano „Miesiąc Krakowianek” – przedsięwzięcie obejmujące 34 wydarzenia – debaty, spacery historyczne, spektakle, równego rodzaju warsztaty – toczące się w kilkunastu instytucjach miejskich. Połączono je z kampanią rozpoczętą w ubiegłym roku pt. „Krakowianki siłą miasta”.

- Wobec wydarzeń w Ukrainie należy wykonywać wszystkie swoje obowiązki i zadania, nie zatrzymywać projektów, tylko w tej trudnej sytuacji trzeba umieć się godnie zachować – powiedział Bartłomiej Ciążyński, wiceprzewodniczący Rady Miasta Wrocławia, członek Komisji.

Ewa Parchimowicz