Gmina Starachowice uruchamia we wrześniu nową inicjatywę pn. Eko-Budżet, która jest realizowana w ramach projektu pn. „Kierunek Przyszłość – Starachowicki Program Rozwoju Lokalnego”, finansowanego z Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021 (85%) oraz budżetu państwa (15%) z Programu „Rozwój Lokalny” wdrażanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
W pierwszej edycji na realizację ekologicznych przedsięwzięć zostanie przeznaczonych 42 tysiące złotych – po 5.250 złotych dla każdej z ośmiu szkół.
- Ruszamy z kolejną ciekawą inicjatywą realizowaną w ramach projektu „Kierunek Przyszłość – Starachowicki Program Rozwoju Lokalnego”. Tym razem jest to Zielony Budżet Partycypacyjny skierowany do uczniów ośmiu szkół podstawowych na terenie naszego miasta. Przeznaczamy na ten cel 42 tysiące złotych, ponad 5 tysięcy złotych na każdą ze szkół. Wszystko na realizację projektów zgłaszanych przez uczniów. Model finansowy tych projektów został wypracowany przez samą młodzież, a w pracach konsultacyjnych uczestniczyła Młodzieżowa Rada Miasta. To właśnie członkowie tej Rady działają na wielu płaszczyznach kreując rzeczywistość i funkcjonowanie polityki młodzieżowej – nakreśla najważniejsze idee projektu prezydent miasta Starachowice, Marek Materek.
Ekologiczna innowacja
Zielony Szkolny Budżet Obywatelski w Starachowicach to projekt innowacyjny na skalę ogólnopolską. W Polsce są już organizowane Szkolne Budżety Obywatelskie. Starachowicki projekt jest jednak wyjątkowy. Dotyczy bowiem zadań z zakresu wspierania działań proekologicznych.
Dodatkowo kwota, jaka zostanie przekazana dla każdej ze starachowickich szkół robi wrażenie (5.250 zł). Porównując te kwoty do innych szkolnych edycji budżetów obywatelskich okazuje się, że w innych miastach te wskaźniki są niższe. W innych miastach są organizowane zielone budżety obywatelskie. Często w tych głównych budżetach obywatelskich jest także wyróżniana kategoria projektów zielonych.
- My jednak wychodzimy z tym pomysłem do uczniów kontynuując niejako projekt edukacji ekologicznej w szkołach. Zielony Szkolny Budżet Obywatelski to nauka funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego w praktyce, dostosowana do potrzeb i wymagań młodzieży. Dzięki możliwości realizacji wybranego przez społeczność szkoły projektu posiada niemal wszystkie cechy samorządowego budżetu partycypacyjnego. Nie jest to więc tylko symulacja, ale autentyczny proces konsultacyjny oparty na partycypacji, a jego bezpośredni rezultat – zrealizowany projekt młodzieżowy – staje się wręcz namacalny dla uczniów – podkreśla prezydent miasta.
Obywatelska aktywność uczniów
Eko-Budżet jest przedsięwzięciem mającym na celu zaangażowanie uczniów szkół podstawowych, której organem prowadzącym jest gmina Starachowice w proces zarządzania swoją przestrzenią szkolną, edukację ekologiczną oraz pobudzenie ich aktywności obywatelskiej. Pierwsza edycja Eko-Budżetu jest organizowana od września 2023 r. do kwietnia 2024 r. w ośmiu szkołach podstawowych: SP nr 1, SP nr 2, SP nr 6, SP nr 9, SP nr 10, SP nr 11, SP nr 12 oraz SP nr 13.
Uczniowie tych szkół mogą składać projekty na zakup (sprzętu oraz wyposażenia przestrzeni na terenie szkoły), realizację inwestycji (np. drobne remonty) czy organizację wydarzeń i inicjatyw (np. warsztaty, szkolenia, eventy, pikniki, konkursy, festiwale itd.). Projekty muszą obowiązkowo nawiązywać do tematyki ekologicznej!
- Dla nas najważniejsze jest to, że ten projekt został wypracowany przez młodzież i ma służyć młodzieży. Podczas wspólnych warsztatów wypracowaliśmy szczegóły tego mechanizmu, który ma być przyjazny i interesujący dla młodzieży. Od września będziemy zachęcać wszystkich uczniów do tworzenia interesujących i potrzebnych projektów – informuje Klaudia Chamera, przewodnicząca starachowickiej Młodzieżowej Rady Miasta aktywnie zaangażowanej w proces tworzenia projektu.
Uczniowie sami wybierają projekty
Wszystkie zgłoszone projekty muszą być realizowane na terenie szkoły, muszą obejmować całość kosztów związanych z ich realizacją, a ich realizacja musi zakończyć się w terminie do 30 marca 2024 roku. W ramach Eko-Budżetu minimalna kwota na pojedynczy projekt to 1 750,00 złotych
- Projekty składać mogą uczniowie i uczennice klas 1-8. Z kolei uczniowie i uczennice klas 1-3 tworzą projekty poprzez rysunki, które we współpracy z nauczycielami i szkolnymi zespołami koordynującymi mogą zostać przekształcone w tradycyjną formę zgłoszenia. Wszystkie projekty można składać pojedynczo lub grupowo – czytamy w regulaminie projektu.
Wybór projektów odbywa się w drodze głosowania powszechnego w szkołach. Głosować mogą tylko uczennice i uczniowie danej szkoły na projekty zgłoszone przez uczniów klas 1-8.
Głosowanie odbywa się za pomocą urny wyborczej oraz kart do głosowania i ma charakter tajny. Do realizacji przechodzą wszystkie projekty, które dostaną największą liczbę głosów, a ich budżet mieści się w kwocie określonej w regulaminie.
Eko-Budżetem zarządza Miejski Zespół Koordynujący, składającym się z 3 przedstawicieli Urzędu Miejskiego, powołanych przez Prezydenta Miasta, 3 radnych Młodzieżowej Rady Miasta Starachowice, oraz 1 przedstawiciela danej szkoły (dyrektora placówki lub osoby przez niego wyznaczonej). Powołane zostaną również Szkolne Zespoły Koordynujące, które będą składać się z 4 przedstawicieli: dyrektora, nauczyciela wyznaczonego przez dyrektora, przedstawiciela samorządu uczniowskiego oraz 1 przedstawiciela Młodzieżowej Rady Miasta Starachowice.
- Udział w szkolnym budżecie to dobra okazja, aby zaszczepić w uczniach i uczennicach poczucie wpływu na to, jak szkoła funkcjonuje i co się w niej dzieje, oraz przekonanie, że warto się angażować. Fenomen zielonego szkolnego budżetu polega też na tym, że integruje i uczy współpracy z rówieśnikami, nauczycielami oraz pracownikami administracyjnymi. Przy okazji szkolnego budżetu uczniowie uczą się na temat finansów, a szacując koszt swoich projektów, zaczynają dostrzegać, jakie możliwości i ograniczenia wiążą się z określonymi kwotami. Proces ten jest praktycznym uzupełnieniem nauki przedsiębiorczości w szkole – zapewniają twórcy projektu.
