Miasta Ukrainy wobec epidemii

Opublikowano: 25.03.2020
Koronawirus-Ukraina.png
Ograniczenia w transporcie, swobodzie zgromadzeń, zmiany ustawowe dotyczące poboru podatków lokalnych, oddolne inicjatywy samorządów – tak wygląda rzeczywistość pandemii COVID-19 na Ukrainie.

Dekretem Gabinetu Ministrów Ukrainy od 18 marca do 3 kwietnia wprowadzono zakaz przewozów kolejowych, lotniczych i autobusowych oraz międzyregionalnego transportu pasażerskiego. Od 17 marca zabronione są także wszystkie imprezy masowe (kulturalne, rozrywkowe, sportowe, społeczne, religijne, reklamowe itp.), w których bierze udział ponad 10 osób.
Znaczące ograniczenia dotyczą również korzystania z transportu publicznego. Niedozwolony jest jednoczesny transport więcej niż 10 pasażerów w tramwajach, trolejbusach, marszrutkach (busach pasażerskich) oraz autobusach na trasach miejskich. Od 17 marca odwołane jest działanie metra (Kijów, Charków, Dnipro).
Spośród placówek handlowo-usługowych dopuszczono handel spożywczy, paliwami, produktami higienicznymi i lekami. Możliwe jest także świadczenie usług bankowych i ubezpieczeniowych. Praca placówek gastronomicznych (restauracje, kawiarnie), centrów handlowych i rozrywkowych, centrów fitness i placówek kulturalnych została tymczasowo zawieszona. Dopuszczalne są dostawy bezpośrednie do klientów.
Od 12 marca do 3 kwietnia zaprzestano działań edukacyjnych w przedszkolach, szkołach średnich ogólnokształcących, placówkach kształcenia pozaszkolnego, zawodowych i technicznych, zawodowych wyższych, wyższych i podyplomowych.

Parasol nad przedsiębiorcami

18 marca 2020 r. Prezydent Ukrainy Wolodymyr Zhelensky podpisał ustawę, przyjętą przez Radę Najwyższą Ukrainy na nadzwyczajnym posiedzeniu w dniu 17 marca 2020 r, mającą na celu przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się koronawirusa na Ukrainie oraz wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, która wprowadza zmiany w systemie podatkowym Ukrainy (nr 533-IX).
Zmiany wprowadzono w części dotyczącej użytkowania gruntów i mienia komunalnego, znosząc naliczanie i pobieranie opłat podatku gruntowego i dzierżawy od gruntów będących własnością państwa oraz komunalną, przeznaczonych pod działalność gospodarczą, w okresie od 1 marca do 30 kwietnia br.

Związek Miast Ukrainy broni dochodów JST

Związek Miast Ukrainy (ZMU) podkreśla jednak, że zgodnie z wymogami art. 103 Kodeksu budżetowego Ukrainy świadczeniu państwowych ulg podatkowych, które zmniejszają dochody budżetu lokalnego, powinno towarzyszyć zapewnienie dodatkowych dotacji z budżetu państwa na rzecz budżetów lokalnych w celu zrekompensowania utraconych dochodów budżetu lokalnego. Równocześnie zwraca uwagę, że samorządy z własnej inicjatywy wychodzą naprzeciw małym i średnim przedsiębiorstwom, podejmując szereg decyzji zwolnień od opłat komunalnych. Przed podpisaniem tych przepisów przez Prezydenta, ZMU apelował o odrzucenie jej w obecnym kształcie, który oznacza ponad 13% spadek łącznych dochodów jst na Ukrainie. W zamian proponował wprowadzenie rekompensat dla przedsiębiorców w oparciu o źródła zasilające budżet centralny (podatek VAT, dochodowy, akcyzy), a także związane bezpośrednio z efektami prowadzonej działalności gospodarczej; umożliwienie rozłożenia na raty podatku od nieruchomości, w odróżnieniu od podatku gruntowego, zamiast wprowadzenia zakazu naliczania tych podatków lokalnych; dopuszczenie wprowadzania przez organy samorządu terytorialnego ulg w podatkach lokalnych w trakcie roku budżetowego, bez wprowadzania procedur ogólnych. Zwracano także uwagę na konieczność uruchomienia mechanizmów kompensacyjnych.
Nierozwiązanym jeszcze ustawowo problemem samorządów jest brak rządowej listy towarów, robót lub usług oraz procedur udzielania zamówień, związanych z zapobieganiem epidemii. Obecnie obowiązujące procedury są długotrwałe, niedostosowane do konieczności bardzo szybkiego uzupełnienia wyposażenia placówek opieki zdrowotnej.

Co robią miasta?

Ukraińskie miasta, miasteczka, wsie i połączone gminy aktywnie uczestniczą w zwalczaniu rozprzestrzeniania się koronawirusa. Samorząd lokalny, oprócz wprowadzenia kwarantanny (określonej ustawowo), przeznacza środki na podnoszenie wynagrodzeń lekarzy, zakupy lekarstw, masek, testów, sprzętu, profilaktykę. Miasto Dnipro przeznaczyło na działania związane z pandemią COVID-19 blisko 100 mln. UAH, Winnica – 50 mln, Czerniowce – 26,3 mln, Tarnopol – 15 mln, Uzhorod 11,4 mln, Sumy – 10 mln, a to tylko niektóre przykłady.
W związku z unieruchomieniem metra i znacznymi ograniczeniami związanymi z transportem publicznym, miasta organizują specjalny transport dla pracowników służby zdrowia, albo wprowadzają karty upoważniające do pierwszeństwa korzystania ze środków transportu dla tych służb (np. Żytomierz).

W mieście Boryspol (obwód kijowski), gdzie znajduje się największy port lotniczy Ukrainy, utworzono gabinet kontroli wirusologicznej. Placówka powstała, aby szybko zdiagnozować chorobę i pomóc zarażonym. Osoby, które przybyły na Ukrainę z krajów objętych epidemią koronawirusa, które miały kontakt z ludźmi w tych krajach, w tym z osobami, u których potwierdzono zakażenie koronawirusem lub mają objawy podobne lub wskazujące na zakażenie, powinny niezwłocznie zgłosić się do tego punktu. Pomieszczenia te są całkowicie odizolowane, mają osobne wejście, własny system wentylacji, gabinet lekarski, izolatkę oraz łazienkę. Świadczenia gabinetu są bezpłatne.

Trzy połączone gminy na Wołyniu (Boratynsk, Lipinsk i Pidhaytsivska) porozumiały się i wspólnie przeznaczyły 500 000 UAH z lokalnych budżetów na zakup urządzenia do sztucznej wentylacji płuc, zaopatrzenia medycznego, w tym środków ochrony osobistej dla personelu medycznego i szybkich testów dla szpitala regionalnego w Łucku.

Miasta i gminy organizują również pomoc dla osób starszych, chorych, niepełnosprawnych, by wesprzeć tych mieszkańców w okresie kwarantanny, w załatwieniu zakupów spożywczych, czy innych niezbędnych sprawach. Zaangażowani w tę pomoc pracownicy socjalni oraz wolontariusze zostali wyposażeni w maski, rękawiczki jednorazowe. Takie działania zorganizowano m.in. w Dnipro, czy też połączonej gminie Novokachovka (obwód chersoński). Pracownicy socjalni prowadzą przy okazji edukację nt. zasad bezpieczeństwa obowiązujących podczas kwarantanny.

Oprócz dofinansowania zakupu np. masek ochronnych samorządy podejmują współpracę z lokalnym biznesem. Przykładowo w mieście Oleksandria (obwód kirowohradzki) władze lokalne zaprosiły do rozmów przedsiębiorców branży szwalniczej, zachęcając do produkcji maseczek ochronnych. W efekcie 5 firm zaangażowało się w produkcję.


(informacje na podstawie strony Związku Miast Ukrainy http://www.auc.org.ua)

Partnerzy