Laureaci i finaliści konkursu
„Samorządowy Lider Zarządzania 2023
- Transformacja energetyczna miast dla osiągnięcia
neutralności klimatycznej i podniesienia jakości życia”
Kategoria - Miasta i gminy miejsko-wiejskie
LAUREAT - tytuł „Samorządowy Lider Zarządzania 2023”
Lądek Zdrój za przedsięwzięcie „Samowystarczalność energetyczna oraz poprawa jakości powietrza poprzez zwiększenie udziału OZE w wytwarzaniu energii na terenie miasta i gminy Lądek-Zdrój. Wykorzystanie energii cieplnej z odwiertu geotermalnego 2.500 m LZT-1 oraz energii elektrycznej z gminnej elektrowni FV na potrzeby własne w ramach utworzonej Lądeckiej Spółdzielni”
Uzasadnienie – W działaniach gminy widać kompleksowe podejście do zarządzania energią, zmierzające do neutralności klimatycznej i samowystarczalności energetycznej opartej o odnawialne źródła energii. Realizowane przedsięwzięcia pozwalają na zastosowanie ich w innych samorządach jako gotowego wzorca.
LAUREAT - tytuł „Samorządowy Lider Zarządzania 2023”
Ostrów Wielkopolski za przedsięwzięcie „Ostrów Wielkopolski – miasto z (własną) energią”
Uzasadnienie – W zaprezentowanym przedsięwzięciu jest widoczna kompleksowość działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej w mieście. Analizując działania miasta w obszarze zarządzania energią, widać konsekwentne działanie zmierzające do zastępowania tradycyjnych źródeł energii lokalnymi zasobami energetycznymi i produkcją energii z odnawialnych źródeł energii, mających wpływ na poprawę jakości powietrza w mieście.
Kategoria - Miasta na prawach powiatu
LAUREAT - tytuł „Samorządowy Lider Zarządzania 2023”
Konin za przedsięwzięcie „Strategiczne Zarządzanie Miastem poprzez realizację Strategii Rozwoju Miasta Konina wraz z Zestawieniem Przedsięwzięć Strategicznych – Nową Ścieżką Rozwoju 2020-2030”
Uzasadnienie – Przedstawione we wniosku konkursowym przedsięwzięcie to kompleksowe i konsekwentne działania podjęte przez władze miasta w zakresie transformacji energetycznej zmierzającej do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Towarzyszy im szeroka kampania edukacyjna. Widać partycypacyjny sposób podejścia do rozwiązywania problemów, uwzględniający oczekiwania i potrzeby mieszkańców, który mobilizuje różne środowiska do współpracy z władzami miasta. Sposób zarządzania rozwojem miasta można uznać za modelowy, a jednocześnie możliwy do zastosowania w innych miastach.
WYRÓŻNIENIE
Tychy za przedsięwzięcie „Odnawialne źródła energii szansą na poprawę jakości powietrza w Tychach”
Uzasadnienie - Proces transformacji energetycznej i dążenie do neutralności klimatycznej ma umocowanie w dokumentach strategicznych miasta. Analizując wniosek zauważono, że przedstawiony projekt to element kompleksowego podejścia do procesu transformacji energetycznej. Opisana we wniosku realizacja przedsięwzięcia we współpracy z mieszkańcami, która ma na celu poprawę jakości powietrza, polega na zastępowaniu tradycyjnych paliw kopalnych odnawialnymi źródłami energii. Problemy z jakością powietrza występują w wielu miastach. Zrealizowany projekt, w którym wykorzystano jednocześnie cały katalog odnawialnych źródeł energii, może być przykładem dla innych miast, jak skutecznie można prowadzić proces poprawy jakości powietrza z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.
WYRÓŻNIENIE
Gdynia za przedsięwzięcie „Liczenie śladu węglowego Miasta Gdyni – dlaczego, co i jak?”
Uzasadnienie – Wyznaczone cele zmierzające do osiągnięcia neutralności klimatycznej stanowią ogromne wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej, które przyjęły w tym zakresie ambitne zobowiązania. Procesy zmierzające do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych powinny być realizowane przez każdego z nas. Gdynia jako pierwsze miasto w Polsce przedstawiła wyniki pomiaru tzw. śladu węglowego, a następnie wyznaczyła ambitne cele redukcyjne – 43% do roku 2030, których osiągnięcie zostanie opisane w strategii dekarbonizacyjnej i zostanie zawarte we wszystkich dokumentach strategicznych miasta. Liczenie śladu węglowego to ważny element do planowania działań zmierzających do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Model liczenia śladu węglowego wypracowany w Gdyni z całą pewnością będzie przykładem dla innych miast, które zamierzają prowadzić politykę dekarbonizacyjną w sposób precyzyjny w oparciu o konkretne dane.
Kategoria - Miasta będące siedzibami władz województw
LAUREAT - tytuł „Samorządowy Lider Zarządzania 2023”
Lublin za trzy przedsięwzięcia „Efektywny energetycznie, bezemisyjny system transportu publicznego w Lublinie”, „Rozwój efektywnego i inteligentnego systemu ciepłowniczego w Lublinie” oraz „Zwiększenie efektywności energetycznej oczyszczalni ścieków «Hajdów» w Lublinie w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej”
Uzasadnienie – Przesłane wnioski pokazują kompleksowe, całościowe i różnorodne podjęte działania na rzecz poprawy efektywności energetycznej i są spójne z przyjętą i realizowaną strategią rozwoju miast „Lublin 2030”. Podstawowe działania realizowane na rzecz mieszkańców w obszarze gospodarki komunalnej obejmują między innymi: dostawę wody i odbiór ścieków, dostawę energii cieplnej oraz transport publiczny. W tych obszarach miasto Lublin prowadzi szereg działań wpisujących się w cele neutralności klimatycznej. Prowadzone nowoczesne procesy transformacji energetycznej zmniejszają zużycie energii ze źródeł konwencjonalnych, zastępując ją energią odnawialną oraz odpadową w wyniku prowadzenia gospodarki obiegu zamkniętego. Metody redukcji zużycia i produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz nowoczesne rozwiązania w transporcie publicznym mogą być dobrym przykładem i dobrą praktyką dla innych miast.
WYRÓŻNIENIE
Gdańsk za przedsięwzięcie „Początek transformacji energetycznej Gminy Miasta Gdańska”
Uzasadnienie – Miasto Gdańsk prowadzi cały szereg działań w obszarze transformacji energetycznej prowadzonej w kierunku osiągnięcia neutralności klimatycznej. Są one opisane w oficjalnych dokumentach, takich jak Plan adaptacji do zmian klimatu czy Plan Gospodarki Niskoemisyjnej spełniający standardy dokumentu SECAP. Działania miasta pokazują kompleksowe podejście do transformacji energetycznej. Podejmowanych jest wiele inicjatyw zmierzających do zmiany sposobu myślenia oraz podejścia do zasobów energetycznych i ekologicznych. Na szczególną uwagę zasługuje współpraca z mieszkańcami, która jest punktem wyjścia wszystkich tych działań. Modelowe sposoby prowadzenia edukacji i dialogu z mieszkańcami w obszarze transformacji energetycznej mogą być przydatne dla innych miast planujących podobne działania.
***
Zgodnie z Regulaminem konkursu zgłoszenia miast, które na etapie oceny merytorycznej, dokonanej przez ekspertów Komisji Konkursowej, uzyskały powyżej 60 punktów, są finalistami konkursu.
Miasta finaliści:
W kategorii - Miasta na prawach powiatu
Gliwice, Grudziądz, Siemianowice Śląskie, Jelenia Góra
W kategorii - Miasta będące siedzibami władz wojewódzkich
Bydgoszcz, Kielce
Nagrodą w konkursie jest dyplom i tytuł „Samorządowy Lider Zarządzania 2023”. Przedstawiciele laureatów i wyróżnionych konkursu wezmą udział w wyjeździe studyjnym do Norwegii. Wszyscy finaliści konkursu otrzymają dyplom potwierdzający udział w finałowej części konkursu (Finalista Konkursu Samorządowy Lider Zarządzania 2023).
Na ogłoszenie konkursowe wpłynęło 17 wniosków z 14 miast:
• 2 wnioski z miast i gmin miejsko-wiejskich,
• 8 wniosków z miast na prawach powiatu,
• 7 wniosków z miast będącymi siedzibami władz województw.
Konkurs jest organizowany w ramach Programu „Rozwój lokalny”, finansowanego ze środków Mechanizmów Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021. Liderem projektu jest Związek Miast Polskich, a partnerami są: Norweski Związek Władz Lokalnych i Regionalnych KS, Instytut Rozwoju Miast i Regionów oraz Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Operatorem programu jest natomiast Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
